Logo image
Logo image

Sıcak ya da Soğuk: Sakatlanmaları Tedavi Etmedeki Yöntemler ve Uygulamalar

3 dakika
Sıcağı ya da soğuğu sakatlanmalarda kullanmanın yöntemi nedir? Hangisini ne zaman kullanmak gerekir?
Sıcak ya da Soğuk: Sakatlanmaları Tedavi Etmedeki Yöntemler ve Uygulamalar
Son Güncelleme: 11 Mart, 2020

Egzersizden sonra hasar görmüş ya da yorulmuş bölgelerinize sıcak ya da soğuk kompres uygulamanız çok önemlidir. Hasta ve sporcular, her gün bu uygulamaların faydalarından yararlanabilir. Hadi şimdi bu yöntemlerin uygulama biçimlerine ve bu uygulamaların en yararlı olduğu durumlara bakalım.

Soğuk uygulama yöntemleri

Tahmin edebileceğiniz gibi, soğuğun iyileştirici etkileri vardır, çünkü uygulandığı bölgenin ısı derecesini düşürür. Sıcaklıktaki bu düşüş uygulanan bölgedeki kan damarlarının daralmasına neden olur ve bu da bölgedeki kan miktarını azaltır.

Yukarıdakine ek olarak, soğuk, metabolizmanızı ve hassas sinirlerinizin çalışma hızını yavaşlatır. Sinir sisteminizin farklı yönlerine etki ederek daha farklı sonuçlar da doğurabilir; örneğin uygulanan bölgedeki hassasiyeti arttırabilir. Yüzeysel kaslara ya da derin kaslara uygulamanıza göre kasılma hızını ya arttırır ya da azaltırsınız.

Soğuk uygulamayı bırakırsanız, vücudunuzda bir tepkiye neden olacağınızı da unutmamalısınız. Vücudunuz soğutulmuş alandaki eksikliği telafi edebilmek için, uygulama kesildiği anda bölgeye olan kan akışını hızlandırır. Bunu yapmasının nedeni doku hasarına engel olmak ve yeterli miktarda kanın bölgeye ulaştığına emin olmaktır.

Vücutta ısı nasıl çalışır?

Soğuğun tam tersine, sıcaklığın ana etkisi damarları genişletmektir. Vücut sıcaklığının yükselmesine neden olmak, uygulanan bölgedeki kan akışını hızlandırır. Bu nedenle, vücudun hasar görmüş dokuyu onarmak için gereksinim duyduğu kan parçacıkları da artmış olur. Üstüne üstlük, damarın genişlemesi bölgedeki kan basıncını da azaltır.

Bir bölgeye uzun süreler boyunca sıcak uygulamak, o bölgenin rahatlamasını ve rahatlamadan dolayı hassasiyetin ve spazmların azalmasını da sağlar.

Son olarak, uygulamalarınızın devam etme süresine ve uyguladığınız sıcaklığın yüksekliğine göre, kalbin atış hızı da artar ve bu da bölgeye daha çok kanın pompalanmasına neden olur. Uç durumlarda taşikardiye (kalp çarpıntısı) neden olabilir. Bu nedenle, kalp sıkıntıları bulunanlar, sıcak uygulamalar yaparken ekstra dikkatli olmalıdırlar.

Some figure

Sıcak mı Soğuk mu?

Yukarıda söylediğimiz her şeyi göz önüne alırsak; aralarında daha iyi olan yöntem hangisidir? Genel bir kural olarak, soğuk uygulamalar aniden ortaya çıkan durumlar için daha iyiyken, sıcak uygulamalar uzun süredir devam eden kronik durumlar için daha etkilidir.

Bu demek oluyor ki, eğer bir şekilde sakatlandıysanız, hasarın olduğu bölgeye soğuk uygulamak bölgedeki kan akışını kontrol etmenize yardımcı olacağı gibi vücudunuzun tepkisini de hafifletecektir. Aynı zamanda doku yırtılmasından kaynaklanan şişmeyi engelleyip, hissettiğiniz acıyı da azaltacaktır.

Ayrıca, daha yeni yorucu bir egzersiz seansını bitirdiyseniz, çalıştırmış olduğunuz kaslarınıza soğuk uygulamak olası yan etkileri azaltacağı gibi kaslarınıza gelebilecek hasarı da kısıtlayacaktır.

Soğuk uygulamaların aksine sıcak kompresler uzun süreçlerde en büyük dostunuzdur. İlk belirtilerinden 24 saat geçtikten sonra kas ağrınızı gidermek için bölgeye sıcak uygulamanız uygun olur.

Yukarıda açıkladığımız gibi, bir kez yeni başlayan inflamasyonu kontrol altına aldığınızda, artmış olan kan akışı hasar görmüş dokuyu onarmakta çok yardımcı olur. Aynı zamanda, sıcak uygulamaların spazm önleyici etkileri de onları, kas kasılmalarını tedavi etmek ve birikmiş gerilimi atmak için hayati önem taşıyan bir araç haline getirir.

Sıcağı ve soğuğu uygulama yöntemleri

Soğuk uygulamalar için aşağıdaki yöntemler mevcuttur:

  • Buz küpleri: Deriyle direkt olarak temas haline geçmemesi için, buz küplerini bir havluya, kumaşa ya da onun gibi materyale sahip bir şeye sarmanız gerekir.
  • Buz kesesi: Farklı şekillerde bulunabilirler ve istediğiniz bölgeyi soğutmak için direkt bölgeye uygulanırlar. Aynı şekilde soğuk havlu veya kompres de kullanabilirsiniz.
  • Soğuk kremler veya spreyler: Hızlı ve geçici etkileri vardır.
  • Soğuk masaj: Bu yöntem, zarar görmüş bölgeye soğuk materyali uygulayıp bırakmaktansa, havluya sarılmış birkaç buzla birlikte masaj yapmayı içerir.
Some figure

Sıcak uygulamalar için kullanabileceğiniz araçlar:

  • Isıtma yastığı: Hepimizin evinde bulabileceğimiz klasik ısıtma yastığı. Şipşak mikrodalgaya atıp, zarar görmüş bölgeye uygulayabilirsiniz.
  • Batırma: Zarar görmüş bölgeyi tamamen su altında kalacak şekilde sıcak suya batırırsınız. Bu da sıcağın vücudunuzun daha derinlerine nüfuz etmesini sağlar.
  • Kızılötesi ışınlar: Eğer fizyoterapiste gidersiniz, zarar görmüş bölgeye sıcak uygulama yapmak için kızılötesi ışınları kullanabilir.
  • Kremler ya da spreyler: Soğuk uygulamada olduğu gibi, anında ve geçici etki sağlayabilecek kremler alabilirsiniz.

Elinizdeki son alternatif masajdır. Biri size masaj yaparken, vücut sıcaklığınız yükselir. Masajda uygulanan basınç ne kadar fazlaysa, sıcaklık da o kadar yüksek olur.



  • Effect of heat stress on muscle energy metabolism during exercise. Febbraio M., Snow R., Stathis C., Hargreaves M., Carey M. Journal of Applied Physiology. Volume 77, Issue 6 (1994)
  • Lesiones musculares en el deporte. Jiménez F. Revista Internacional de Ciencias del Deporte. Volumen 2, Número 3 (2006)
  • Lesiones musculares en el mundo del deporte. Cardero M. Revista de Ciencias del Deporte, 4 (1), 13 – 19.  (2008)

This text is provided for informational purposes only and does not replace consultation with a professional. If in doubt, consult your specialist.