Dağcılar İçin Beslenmenin Önemi
Dağcılık, özel antrenman gerektiren bir spordur. Yüksek ortamlardaki enerji ve hidrasyon gereksinimleri diğer sporlardan çok daha hassastır. Dağcılık yapmak istiyorsanız, dağcılar için doğru beslenme kurallarına uymalısınız.
Dağ: Zorlu Bir Yer
Dağ koşulları ovalardan çok farklıdır. Düşük sıcaklıklar, düşük atmosfer basıncı, düşük nem, havadaki düşük oksijen oranı gibi faktörler dağcılık yapanların fizyolojisini değiştirir.
Spor yaparken özellikle de dağ sporları söz konusu olduğunda vücudunuzun ihtiyaç duyduğu enerji artar. Bu nedenle dağ sporları, dağcılar için özel antrenmanların yanı sıra bir beslenme planı da gerektirir.
Rakamlar her şeyi açıklıyor! Bir dağcı saatte altı yüz ile bin yüz kalori yakar. Bu, bir bisikletçinin düz arazide yaktığı kalori miktarından neredeyse dört kat daha fazladır.
Sporcunun fiziksel yapısı,tekniği, kilosu ve çevresel faktörler de yakılan kalori miktarında büyük rol oynar. Ancak, yetersiz beslenmenin sonuçlarını anlamak için veriler hala geçerlidir. Bir dağcının vücudunda yeterli besin deposu yoksa, vücut enerjiyi kendi yağından sağlar. Yağ yoksa, kaslar yakıt haline dönüşür.Dağcılar İçin Temel Beslenme
Antrenman ve beslenme aynı madalyonun iki yüzüdür. Her iki yüz de dağcıların fiziksel şeklini tanımlar ve her ikisi de gereklidir. İkisine de aynı dikkati göstermelisiniz.
Bir dağcının her gün birkaç saatini antrenman ve egzersize ayırması yeterli değildir. Bu rutinler genel fiziksel hazırlığın sadece yarısıdır. Diğer yarısı da, dağcılar için özel bir beslenme planı uygulanarak elde edilir.
Dağ sporları yapmak için temel beslenmenin özellikleri nelerdir? Her iyi dağcının aklında bulundurması gereken yönergeler aşağıda verilmiştir:
Hidrasyon
Hidrasyonunuzu korumak esastır. Gün boyunca bol miktarda sıvı içmek dağcının ihtiyaç duyduğu su miktarını sağlayacaktır. Aktiviteye başlamadan önce, sırasında ve sonrasında su gereklidir.
Bu, antrenman sırasında bile önemli bir gereksinimdir. Ek olarak, su tuzlarda azdır. Bu nedenle şişenize rehidrasyon tuzları eklemelisiniz.
İzotonik içecekler fiziksel aktivite yaparken hidrasyonu destekleyen ve kaybettiğiniz elektrolitleri geri kazandıran preparatlardır. Hidrasyonu korumaya yardımcı olurlar. Dağcılık sırasında siz yardımcı olacak bu içecekleri yanınıza almanızı öneririz.
Bir trekking turunu başarıyla tamamlamak için rotanızı doğru planladığınızdan ve uygun kıyafetleri giydiğinizden emin olmalısınız.Karbonhidratlar
Dağ sporlarında önemli miktarda kalori harcanır. Bu nedenle, “karbonhidrat depolamasını” korumanız esastır. Böylece vücudunuz onu daima kullanabilir.
Vücudunuz için en büyük glikojen katkısı karbonhidratlardan sağlanır. Dağcılar için beslenme planı, vücuda yeterli miktarda karbonhidrat sağlayan yiyecekleri içermelidir.
Karbonhidratların depolanmasını optimize etmek için, herhangi bir fiziksel aktiviteden önce, sırasında ve sonrasında karbonhidratlı yiyecekler tüketmelisiniz. Eğer bir dağcı çok zorlu bir egzersiz rutini uyguluyorsa, beslenmeleri karbonhidrat açısından zengin olmalıdır.
Dağcılık Sırasında
Genel bir kural olarak, dağcıların günlük kalori alımı 3.500 ile 5.000 kalori arasında olmalıdır. Bu dağ ortamının koşullarına göre değişir.
Karbonhidrat ve yağ açısından zengin ve protein bakımından düşük hiperkalorik bir diyet en uygunudur. Uzmanlar, yüzde 60 karbonhidrat, yüzde 30 yağ ve yüzde 10 protein içeren bir diyet önermektedir. Bu oranlar gıdayı enerjiye dönüştürmek için oksijen tüketimini azaltır.
Ek besinlerin katkı da, sporcuların hipoksiden kaçınmaları için gereklidir. Çikolata, ekmek, kraker ve kurabiyeler kalori açısından zengin ve çok hafif olan yiyeceklerdir.
Dağ sporlarının çeşitliliği diyetin varyasyonunu belirler. Ancak, dağ aktivitelerinde dağcıların beslenme planı dikkatlice hazırlanmalıdır. Aksi takdirde, vücut çok fazla dayanamayacağı için antrenman yapmak anlamsız hale gelir.
- Magyari-Saska, Z., Dombay, S., & Seer, M. (2011). Determining and Presenting Mountain Trails Quantitative Data. In 11th International Multidisciplinary Scientific GeoConference SGEM2011. https://doi.org/10.5593/SGEM2011/S09.105
- Miles, M. P., Walker, E. E., Conant, S. B., Hogan, S. P., & Kidd, J. R. (2006). Carbohydrate Influences Plasma Interleukin-6, But Not C-Reactive Protein or Creatine Kinase Following a 32-km Mountain Trail Race. International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism. https://doi.org/10.1123/ijsnem.16.1.36
This text is provided for informational purposes only and does not replace consultation with a professional. If in doubt, consult your specialist.