Spor Yaparken Yaşanan Beyin Sarsıntısı İçin Ne Yapılmalıdır?

Beyin sarsıntısı, birçok sporda yaygın olarak yaşanabilecek bir travmadır. Tedavisine mümkün olan en kısa sürede başlanması çok önemlidir.

Beyin sarsıntısı futbol ve güreş gibi sporlarda oldukça yaygındır. Birisinin spor yaparken beyin sarsıntısı geçirdiğinden şüphelendiğimizde çabuk hareket etmeliyiz. Gerekli müdahalenin yapılmamasının sporcu açısından yıkıcı sonuçları vardır.

Buradaki asıl sorun bu vakalardaki semptomların oldukça genel olmasıdır. Bu nedenle beyin sarsıntısı şüphesi varsa, bir süre tıbbi muayene yapılmalıdır. Bazı disiplinlerde bu durumun yasal sonuçları bile vardır.

Beyin sarsıntısı nedir?

Beyin sarsıntısı, kafa travması nedeniyle beyin fonksiyonlarında değişim meydana getiren bir sağlık durumudur. Geçici bilinç kaybı, her zaman karşılaşılmasa da belirtilerden biridir. Bu sebeple tıbbi kontroller çok önemlidir.

Bu durum kafa travmasından sonra ortaya çıkar. Bununla birlikte yüz, boyun veya alındaki sert darbeler de bu duruma neden olabilir. Spor yaparken (veya başka bir şey yaparken) yaşanan beyin sarsıntısı, travma vücudun başa doğru ivme kazandıran başka bir yerinde olsa bile gerçekleşebilir.

Aynı şekilde, bu olaylar hafif beyin sarsıntısı olarak da bilinir. Sporda bu tür vakalar sık sık meydana gelebilir. Örneğin, ABD’de yılda yaklaşık 300.000 beyin sarsıntısı yaşanır. Sorun atletlerin spor olanaklarını kaybetme korkusuyla bu sorunu rapor etmemeleridir.

Spor yaparken yaşanan beyin sarsıntısının yaygın belirtileri

Beyin sarsıntısının belirtilerinin listesi çok uzundur. Değerlendirilecek ilk şey, vücudun yaralanmaya verdiği ilk tepkidir. Bunun yanında; bilinç kaybı, bayılma ve geçici görme anomalileri de yaşanabilir.

Geçici unutkanlık, spor yaparken beyin sarsıntısı geçirmiş hastalarda görülen başka bir yaygın semptomdur. Buna ek olarak zihinsel değişiklikler de yaşayabilirler. Hastaya ilk müdahale edenler semptomlara ve vücudun verdiği reaksiyona çok dikkat etmelidir.

Bu semptomların hemen hepsi olaydan sonraki 48 ila 72 saat içinde kaybolma eğilimindedir. Ancak en kötü durumlarda, bu belirtiler iki hafta kadar sürebilir. Buradaki asıl mesele, semptomların sporcu üzerinde olası uzun süreli etkiler oluşturabilecek olmasıdır.

Yapılacak ilk şey

Maç sırasında olası bir beyin sarsıntısı yaşanması durumunda, oyuncu tüm fiziksel faaliyetini durdurmalıdır. Bazen semptomlar net değildir ve sporcu oynamaya devam eder, bu iyi değildir. Bu nedenle herhangi bir şüpheniz varsa, oyuncuyu dinlendirmek daha iyidir.

Bu arada oyuncu derhal tıbbi yardım almalıdır. Bir sağlık görevlisi sarsıntının muhtemel düzeyini tanımlayabilir. Daha sonra bunu kapsamlı tıbbi muayeneler takip edecektir.

Çoğu sporda sarsıntılar mutlak bir engel oluşturmaz. Tabii ki bu yapılacak fiziksel aktiviteye ve sporcunun yaşına bağlıdır.

Bir nörolog gerekli tanıyı yapacak uzmandır. Sorunun beyni nasıl etkilediğini belirlemek için doktorlar bilgisayarlı tomografi ve MRI yapabilirler.

Spor yaparken yaşanan beyin sarsıntısının iyileşme süreci

Bu olay gerçekleştiğinde toparlanma süresi oldukça önemlidir. Bu süre içinde, sporcu mümkün olan en az düzeyde fiziksel aktivite gerçekleştirmelidir.

Fiziksel efor önemli ölçüde azaltılmalıdır. Genellikle hastanın bu etkinliklere katılmamasını söyleyen bir doktor notu olacaktır.

Bu tür sakatlanmalar için asgari iyileşme süresi iki ila dört haftadır. Asıl tehlike, sporcu tamamen iyileşmeden önce başka bir travmatik darbe aldığında ortaya çıkar. Bir sporcunun birinci beyin sarsıntıdan sonra başka bir sarsıntı yaşama ihtimali iki ila dört kat daha fazladır.

Geçirilen beyin sarsıntısının sonucunda, oyuncunun sporu tamamen bırakması gerekmese de, spor dinamiklerini değiştirmek zorunda kalması yaygındır. Beyin hasarı birçok küçük beyin sarsıntısından sonrada ortaya çıkabilir. Bu nedenle birçok beyin sarsıntısı geçirmek uzun vadeli sorunlara neden olabilir.

Bu hasara kronik ensefalopati denir. Bu durumdan muzdarip olan kişilerin demans hastası insanlarla benzer semptomları olabilir. Örneğin, hafıza kaybı ve gerçeklik algısı sorunları.

Bu nedenle kafaya darbe alırken çok dikkatli olmalıyız. Beyin sarsıntıları sadece basit bir sakatlık değildir; daha fazla sorun yaşamamak için hızlı ve etkili bir şekilde tedavi edilmeleri gerekir.