Sporcularda Kaygı Problemleri ve Nedenleri
Bir spor dalı bir bireyin kaygı geliştirmesine yol açabilir mi? Bu makalede sporcular arasında neler olduğunu ve korku ve beklentilerle başa çıkmak için zihinsel kapasitelerini öğrenin.
Sporcular, sporlarının baskısını, stresini, beklentilerini ve hayatlarındaki sıkıntıları yönetebiliyor olmalılar; istikrarı ve zihinsel sağlığı yönetmek ve aynı zamanda sürdürmek, performansları ve genel refahları için son derece önemlidir.
Kaygı nedir?
Anksiyete, olumsuz ya da tehlikeli bir duruma ya da düşünceye karşı istemsizce verilen bir tepkidir. Vücut, genellikle hoş olmayan ve gerginlik hissi veren iç ya da dış uyaranlara belirli semptomlar üretir.
Aaron T. Beck’e göre kaygı, bireyin olayları yanlış çıkarımlara dayalı olarak yanlış düzeyde algılanmasıdır. Yani, ortaya çıkan durumlara olumsuz ve endişe verici bir bakış açısına sahip olmaktır.
Şimdi, bu hastalık oldukça karmaşıktır, buna neden olan bir tetikleyici yoktur, ancak farklı faktörlerin bir kombinasyonu olduğu söylenebilir:
- Kişilik
- Yaşam tarzı
- Genetik faktörler
- Stresle başa çıkma şekilleri
- Travmatik deneyimler
- ilaç ya da diğer uyarıcıların kullanımı
Bu elementlerin sonucunda anksiyete, baş dönmesi, taşikardi, bulantı, titreme ve hatta sinirlilik ve konsantrasyon zorluğu gibi semptomlarla birlikte gelişir (anksiyete bozukluğu ile karıştırılmamalıdır).
Sporculardaki kaygı
Spor, bedeni ve zihni içeren bir aktivitedir ve aynı zamanda her ikisi için de sağlık konusunda birçok yararı vardır. Ayrıca, spor yapan çoğu insan genellikle hayatlarının diğer tüm yönlerinde başarılı olur.
Sporun faydaları göz önünde bulundurulduğunda, sporcuların bir endişe durumu geliştirmesi çelişkili görünebilir fakat bununla birlikte, bir sporcunun karşılaştığı farklı durumlar nedeniyle gerçekleşmesi oldukça olasıdır:
1. Baskı
Spor baskısı belirli zamanlarda gereklidir, çünkü sporcunun rekabet gücünü ve performansını arttırır. Öte yandan, aşırı baskı da iyi değildir ve bunun farklı nedenleri vardır:
- Koç ve antrenörlerin yaptığı baskı
- Rekabet ve yarış baskısı
- İş arkadaşlarıyla rekabet ya da anlaşmazlıklardan kaynaklanan baskı
2. Stres
Rutin, yaralanma, sakatlanma ya da hastalık ve tüm beklentileri karşılamak için harcanan abartılı çaba, sporcuyu yüksek düzeyde stresin etkisi altına alabilir. Özellikle de hedeflerine ulaşmak için sınırlı zamanları olduğunda çok fazla stres hissedilebilir.
3. Yorgunluk
Her insanın belirli bir yaşam tarzı vardır, bazı bireylerin hayatları spor etrafında döner ama bazı bireyler için durum aynı değildir. Bununla birlikte durum, sadece yorgun olmanın olumsuz bir etkiye sahip olduğu bir noktaya ulaşabilir.
Sporcular, vücutlarını kaslarına, eklemlerine ve bağlarına zarar verebilecek hareketlere maruz bırakarak üretilen fiziksel yorgunluğu yönetmeli ve önlemelidir. Ayrıca, egzersiz sırasında kullanılan zihinsel çabayı da yönetebilmelidirler.
4. Düşmeler ya da kazalar
Fiziksel aktivite sırasında düşme, zayıf egzersiz rutini, kayma ya da kazalar, rahatsızlığa bir tepki olarak endişeyi tetikleyebilir. Yani bu, belirli bir olay karşısında geliştirilen spesifik kaygıdır.
Örneğin, bir jimnastikçi bir sıçrama yaparsa ve bir nedenden dolayı çok acı verici bir şekilde düşerse, özellikle ileride bu sıçrama ile ilgili endişeli bir tutum geliştirebilir. Başka bir deyişle, travmatik bir deneyim nedeniyle ileriki zamanlarda bu sıçramadan önce endişeli hissedebilirler.
Spor ve kaygı
Sporculardaki kaygı çok fazla dikkate alınmasa da, düşündüğümüzden daha sık meydana gelen ve göz ardı edilmemesi gereken bir sorundur. Fiziksel olarak aktif olan bireylerin sadece bedenlerine değil aynı zamanda zihinlerine de dikkat etmeleri gerekir.
Tüm sporcularda kaygı problemi gelişmez, bu durum bireye özgü birçok faktöre bağlıdır. Ancak, aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır:
- Kaygı belirtileri varsa bunları görmezden gelmeyin çünkü zamanla artabilirler, bu da sonuçları daha da kötüleştirebilir.
- Spor eğitiminde kaygıya neden olan unsurlar olduğunu düşünüyorsanız, antrenörünüzle ya da bir uzmanla bunlar hakkında konuşun.
- Yaptığınız aktiviteler arasında bir denge bulun, zihninizi temizlemek için zaman ayırın.
- Bir psikologa gitmekten utanmayın, yapabileceğiniz en iyi şey, sadece her şeyin yolunda olup olmadığını kontrol etmek olsa bile.
Zihin karmaşıklıklarla dolu derin bir denizdir ve anlık olarak bulanıklıklar olabilir ama sonunda sakinleşmeli ve zihnimizi berraklaştırmalıyız. Sporculardaki kaygı hassas ve karmaşık bir konudur; ayrıca sporun bir gerçeğidir, ancak aynı zamanda bir çözümü de vardır ve sadece gereken dikkati ve önemi verme meselesidir.
- CHEVALLON, S. (2000). El entrenamiento psicológico del deportista. Barcelona: editorial De Vecchi.
- Estrada, P. R. (2007). Implicaciones psicológicas de las lesiones deportivas. Lecturas: Educación Física y Deportes.
- Englert, C., & Bertrams, A. (2012). Anxiety, Ego Depletion, and Sports Performance. Journal of Sport and Exercise Psychology, 34(5), 580–599. https://doi.org/10.1123/jsep.34.5.580
This text is provided for informational purposes only and does not replace consultation with a professional. If in doubt, consult your specialist.