Logo image
Logo image

Bazal Metabolik Hızı Artırmak Neden Önemlidir?

3 dakika
Metabolizma, yiyeceklerin enerjiye dönüştürülmesinden sorumlu olan süreçtir. Bu yazıda bazal metabolik hızınızı  nasıl artırabileceğinizden bahsedeceğiz. 
Bazal Metabolik Hızı Artırmak Neden Önemlidir?
Son Güncelleme: 09 Temmuz, 2020

Bazal metabolik hız, temel vücut fonksiyonlarını gerçekleştirmek için gün boyunca gerek duyulan kalori anlamına gelir. Bu yazıda bazal metabolik hızı artırmak neden önemlidir, bundan  bahsedeceğiz.

Birçok faktör metabolik hızı etkileyebilir. Örneğin, yaş, kas kütlesi ve diyet bu faktörlerden bazılarıdır. Kilo vermeye çalışıyor ve daha fazla kalori yakmak amacıyla bazal metabolik hızınızı artırmak istiyor olabilirsiniz. Ancak bu hedefe ulaşmak o kadar kolay değildir.

Metabolizmanız ne kadar hızlı olursa, vücudunuzun, temel işleyişi için o kadar çok kaloriye ihtiyaç duyacağını düşünün. Gerçekten de bu çoğu insanın bol miktarda yiyip kilo almamasının nedenidir. Bazı kişilerde ise kolayca yağ biriktirme eğilimi olduğu görülür.

Her ne olursa olsun, bazal metabolik hız üzerinde önemli etkisi olan faktörleri bilmek gerekir. Daha fazla bilgi edinmek için yazımızı okumaya devam edin.

Some figure

Metabolizmayı etkileyen faktörler

Metabolizma, vücudun kalori yakma hızıdır ve kilo kaybında büyük rol oynar. Ne yazık ki, metabolik hızı etkileyebilen birçok faktör vardır. İşte bu faktörlerin en önemlilerinden yalnızca birkaçı:

  • Yaş: Yaşlandıkça bazal metabolik hızımız yavaşlar. Bu nedenle birçok kişi yaşlandıkça kilo alma eğilimindedir. Hatta  yapılan çalışmalara göre, yaşlanma, metabolizma açısından çok önemlidir çünkü ihtiyaç duyulan enerji miktarı azalır.
  • Vücut boyutu: Vücudumuz ne kadar büyükse o kadar fazla kalori yakar.
  • Kas kütlesi: Vücut boyutuna benzer şekilde kas kütlesi ne kadar fazlaysa vücut, o kadar enerjiye ihtiyaç duyacaktır.
  • Fiziksel aktivite: Bir kişinin aktiflik seviyesi arttıkça vücudunun yaktığı kalori de artacaktır ve böylece metabolizma hızlanacaktır.
  • Ortamın sıcaklığı: Vücut sıcaklığında düşme olmasını önlemek amacıyla vücut, hava soğuk olduğunda daha fazla kalori yakma ihtiyacı duyar.

Bazal metabolik hızı artırmak neden önemlidir?

Metabolizma kişiye bağlı olarak değişebilir. Aynı boyutta ve benzer vücut kompozisyonuna sahip iki kişinin bazal metabolik hızları birbirinden çok farklı olabilir. Birçok kişinin bol miktarda yiyip kilo almamasının sebebi budur. Diğerleri ise aynı kiloda kalmak için tükettikleri kalorileri hesaplamak zorunda kalırlar.

Yine de bazal metabolik hızı artırmak, kalori alımını azaltmak zorunda kalmadan kilo vermenin bir yöntemi olabilir.  Aslında, yaktığımız enerjinin çoğunu metabolik dinlenme esnasında yakarız. Bu, çoğu insanın dikkate almadığı önemli bir faktördür.

Öte yandan, fiziksel aktivite, gün boyunca yaktığımız enerjinin sadece küçük bir kısmını oluşturur. Buna yiyecekleri sindirmek için gereken enerjiyi de ekleyebilirsiniz.

Diğer olumlu yönlerinden biri de sağlıklı vücutların bazal metabolik hızının sağlıksız olanlara göre daha yüksek olmasıdır. Bazal metabolik hızın aktivite düzeyi ile arttığını göz önünde bulundurun. Bu nedenle uzmanlar günlük aktivitenin artırılmasını tavsiye ediyorlar.

Bazal metabolik hız nasıl artırılabilir?

Artık bazal metabolik hızı nasıl artırabileceğinizi merak ediyor olabilirsiniz. Vücudunuzun yetersiz beslenme ve hareketsiz yaşam tarzı nedeniyle hızlı kalori yakmıyor olması mümkündür.

Neyse ki, bunu kontrol edebilir ve metabolik hızı artırmak için vücudun davranış şeklini tersine çevirebilirsiniz. Bunu başarmamanıza yardımcı olabilecek bazı şeyleri şöyle sıralayabiliriz:

  • Daha fazla dinlenin: Uykusuzluk iştahınızı etkileyebilir. Sonuç olarak, gerçekten ihtiyacınız olandan daha fazla yemek yersiniz.
  • Daha erken kalkın ve asla kahvaltıyı atlamayın: Günün ilk öğününü atlamak, metabolizmanızı yeniden aktifleştirmek için fırsatları kaybetmenize yol açabilir.
Some figure
  • Rutininize egzersizi dahil ederek aktif kalmaya çalışın: Kardiyovasküler egzersizler ve kas kütlesi kazanmak için yapılan güç eğitimi bazal metabolik hızını artırmak isteyen insanlar için ideal alışkanlıklardır.
  • Günde beş veya altı öğün yiyin: Gün boyunca küçük öğünlerle beslenmek, vücudunuzun yeterli mevcut enerjiye sahip olmasına yardım edebilir. Benzer şekilde bu, metabolizma ve beyin kapasitesini artıracaktır.

Sonuç olarak, bazı insanların diğerlerine göre daha hızlı bir metabolizmaya sahip oldukları doğrudur. Ancak, egzersizin kalori yakmak ve bazal metabolik hızı artırmak için etkili bir yol olduğunu unutmayın. Bu nedenle, yürüyüş, koşu, bisiklet veya yüzme gibi aktiviteleri rutininize dahil etmeye çalışın.



  • Albero, R., Sanz, A., & Playán, J. (2004). Metabolismo en el ayuno. Endocrinología y Nutrición51(4), 139–148. https://doi.org/10.1016/S1575-0922(04)74599-4
  • Melier Vargas Z, Lilia Lancheros P, M. del P. B. (2011). Gasto energético en reposo y composición corporal en adultos. Rev Fac Med51 N.1(1), 16. https://doi.org/10.1016/S0716-8640(14)70644-3
  • Gillooly, J. F., Brown, J. H., West, G. B., Savage, V. M., & Charnov, E. L. (2001). Effects of size and temperature on metabolic rate. Science293(5538), 2248–2251. https://doi.org/10.1126/science.1061967

This text is provided for informational purposes only and does not replace consultation with a professional. If in doubt, consult your specialist.