Enerji İçeceklerinin Yan Etkileri

Enerji içeceği tüketen insanların sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Bu içeceği, sporcuların yanı sıra gün içinde sevdiği için tüketen ya da alkolle karıştırarak içmeyi seven de pek çok insan vardır. Baştan zararsız gibi görünen bu uyarıcı maddenin göz ardı edilemez yan etkileri vardır. Enerji içeceklerinin yan etkileri hakkında bilmeniz gereken her şey bu yazıda!

20. yüzyılın son çeyreğinde doğan herkes enerji içeceklerinin piyasaya çıktığında yarattığı etkiyi hatırlar. Bu ürünler, içerdikleri tuzlar sayesinde yorgunluk ve susuzlukla mücadele ettiği söylenerek mucize gibi tanıtıldı. Peki bu reklamların arkasında ne gibi yan etkiler saklıydı?

Enerji içeceklerinin içeriğinde neler bulunur?

Enerji içecekleri, karbonhidratın yanı sıra torin adlı bir amino asit şeker ve bu tip içeceklerin ana maddesi olan kafein içermektedir. Teoride her ülkenin bu içeceklerin içerdiği kafein ve uyarıcı madde miktarını yasalarla düzenliyor olması gereklidir. Bununla beraber, kabul edilebilir uyarıcı madde sınırlarını geçen içeceklerin sayısı günden güne hızla artmaktadır.

Bu konuda Meksika Ulusal Politeknik Enstitüsü (IPN) 50 içeceğin kontrol edildiği bir çalışma yürütmüştür. Bu çalışmanın sonucunda 50 içecekten 47 tanesinin izin verilen kafein ve torin seviyelerinin üzerinde olduğu ortaya çıkmıştır. 100 mililitre içecekte 20 miligram kafeine izin verilmektedir. Bu çalışmaya göre, ülkedeki en çok tercih edilen enerji içeceğindeki kafein miktarı 126 miligram olarak belirlenmiştir.

İzin verilen sınırlar aşıldığında enerji içeceklerinin yan etkilerinin daha fazla olacağı bir gerçektir. Piyasadaki bazı ürünler, ülkelerindeki düzenlemelere uygun olsa da enerji vermesi amacıyla her gün tüketilmesi yönünde reklamları yapılan pek çok zararlı içecek vardır.

Enerji içeceklerinin yan etkileri

Fazla kafein ve torin tüketmek titreme, taşikardi, aritmi, baş dönmesi, kan basıncında yükselme, baş ağrısı, uykusuzluk ve hatta ani kalp durmasına bile yol açabilir. Enerji içeceklerinin yan etkileri kişiden kişiye göre değişiklik göstermektedir. Fakat bu içecekler tamamen sağlıklı insanlarda bile yan etki gösterebilir.

Yukarıda bahsettiğimiz Meksika’da yapılan çalışmaya göre, enerji içeceği içen yetişkin nüfusun yüzdesi giderek artmaktadır. Fakat bu seçim her zaman sağlıksız bir seçim olmak zorunda değildir, tüm bahsettiğimiz yan etkiler kişinin ne kadar tükettiğine bağlı olarak değişebilir.

Gençler enerji içeceklerini alkolle ya da başka maddelerle birlikte içmek gibi çok tehlikeli sonuçlar doğurabilmektedir. Bu tehlikeli karışımlar, kişinin düzgün karar verme becerisini yok etmekten ani kalp durmasına kadar pek çok olumsuzluğa sebep olabilir.

Enerji içeceklerinin yan etkileri hakkında veriler

Kuzey Amerika Radyoloji Derneği (RSNA), enerji içeceklerinin kalp atış hızını artırmasının meydana getirebileceği tehlikelere dikkat çekmektedir. Almanya’daki Bonn Üniversitesi’nde yapılan çalışmalarda da kalp atışındaki artış gözlemlenmiştir. Sağlıklı genç yetişkinler üzerinde yapılan testlerde, enerji içeceği içtikten sonra kalpteki kasılmaların arttığı ortaya çıkmıştır.

Bu çalışmaya katılanlar bir kez içeceği içmeden önce bir kez de içtikten sonra olmak üzere iki kez manyetik rezonans testine alınmıştır. Bu durum, yani kalp atışının hızlanması kişide aritmiye yol açabilir. Bu da taşikardi, kasların istem dışı hareketi ve hatta ani ölümlere dahi sebep olabilir. 

Enerji içeceklerinin yan etkileri genellikle 25 ila 40 yaşındaki kişilerde görülmektedir. Amerika’daki Madde Kullanımı ve Akıl Sağlığı Hizmetleri İdaresi’ne göre, bu yaş grubundaki tüketici sayısı 2007 ve 2011 yılları arasında ikiye katlanmıştır. Aile geçmişinde kalp hastalığı bulunmayan tüketicilerde dahi bu enerji içeceklerini fazla tüketmekten doğan yan etkiler gözlemlemiştir.

Enerji içecekleri güvenli olarak nasıl tüketilir?

Öncelikle, bu konuda mutlaka bir doktora danışmalısınız. Kalp sorunları olan kişiler enerji içecekleri tüketmekten kaçınmalıdır. Ayrıca, uykusuzluk, kalp çarpıntısı ya da kalpte hissedilen bir rahatsızlık kafein hassasiyetine işaret ediyor olabilir.

Tüm bunlara ek olarak, enerji içeceklerinin bir ilaç olmadığını da unutmayın. Eğer enerjinizin düşük olduğunu düşünüyorsanız bir sağlık sorununuz olup olmadığını öğrenmek için ilgili tıbbi testlerden geçmeniz iyi olacaktır. Bu tip içeceklerin sağlığınız için olumlu bir katkıda bulunmayacağını bilmeniz gerekir.

Sonuç olarak, bu tip uyarıcı içecekleri almadan önce etiketlerindeki kafein ve torin oranını incelemek de olası sorunların önüne geçmek için faydalı olacaktır. Çocuklar, hamile kadınlar ve yaşlılar, enerji içeceklerinden olabildiğince uzak durmalı ve bunların tüketimiyle ilgili mutlaka bir doktora danışmalıdır.