Glüten İçeren Ürünler İle İlgili Her Şey

Glüten, buğdayın yapısında bulunan bir maddedir. Daha net olmak gerekirse, buğdaydaki proteinin büyük bir kısmını glüten oluşturur. Fakat, sadece buğdayda değil, aynı zamanda çavdar ve arpa gibi bazı diğer tahıllar da glüten içeren ürünlerdendir.

Bu tahılların, diğer işlenmiş ürünlere eklenmesi, bu ürünlerin de glüten içermesine neden olur. Bu nedenle, eğer glütensiz bir beslenme programı takip ediyorsanız, satın aldığını ürünlerin etiketlerini iyi bir şekilde incelemeniz gerekir.

Glüten Nedir?

Glüten, yukarıda ifade edilen tahıllar içerisinde bulunan proteinlerin %80-85’ini oluşturur. Buğday da ise gliadin ve gluteninden oluşur.

Özellikleri

• Buğday, çavdar ve diğer unlar ile yapılan hamurların esneklik  özelliğini sağlar.
• Bazı unların kalitesini güçlendirmek için, bir besin katkı maddesi olarak kullanılır.
• Diğer besinlerde de bir yapı maddesi olarak kullanılır.

Glüten Tüketimi

Günümüzde, hem çeşitli besinler doğal olarak glüten içerdiğinden hem de çeşitli yiyeceklere üretim aşamasında eklendiğinden dolayı, glüten tüketimi yaygın bir durumdur.

Ancak, içinde glüten olan besinleri herkes tüketemez. Bunun nedeni çölyak hastalığıdır. Aynı şekilde, buğday hassasiyeti ve çölyak dışında da, glüten tüketimi ile ilgili başka rahatsızlıklar vardır.

İlk iki durumun ortak semptomları vardır, ama, buğday alerjisinde durum genelden biraz farklıdır. Bu nedenle, çölyak hastalığının ilk diyet şeması ve çölyak harici glüten hassasiyeti, glütenin beslenme düzeninden çıkartılmasını gerektirir.

Buğday alerjisindeki durum ise, sadece buğday ve türevlerinin beslenme programınızdan çıkarılmasını gerektirir, yani buğday her ne kadar sık kullanılan bir madde olsa da, glüten içeren diğer tahılları beslenme düzeninizden çıkartmanız gerekmez. Bunun nedeni, ilk iki rahatsızlığın aksine, rahatsızlığın kaynağının glüten değil buğday olmasıdır.

Glüten İçeren Besinler

Gördüğünüz üzere, glüten doğal olarak buğdayda, çavdarda, arpada ve bazen yulafta bulunur.

Yine de, glüten içeren ürünler tahmin ettiğinizden farklı olabilirler. Bu nedenle, glütensiz bir beslenme programı uyguluyorsanız, satın aldığınız ürünlerin paketine dikkat etmeniz gerekir.

Glütenli İşlenmiş Ürünler

• Bazı ekmek, makarna ve bisküviler.
• Hazır pişirilmiş, dondurulmuş sebzeler ve kremalar genelde glüten içermese de, çapraz bulaşma riski vardır.
• Dondurulmuş/ön pişirilmiş patates kızartmaları. (bu ürünlerin pişirilme şekline özellikle dikkat etmelisiniz)
• Dondurulmuş veya konserve bezelye ve baklagiller.
• Bazı marmelat ve reçeller de çapraz bulaşma nedeniyle glüten içerebilir.
• Başka malzemeler içeren hazır meyve suları (her zaman etiketlerini kontrol edin)
• Yarı pişirilmiş sosku etler ve sosis, sucuk, köfte ve salam gibi işlenmiş etler. Daima içeriklerini kontrol edin.
• Surumi ve benzeri balık ürünleri.
• Süt tozu (bazen lif ilavesi içerir), aromalı yoğurtlar ve margarin.
• İşlenmiş peynirler. Krem peynir, dilimlenmiş peynir, rendelenmiş peynir gibi işlenmiş ve paketlenmiş peynirler ve Rokfor peyniri.
• Dondurma, krema, mus ve puding gibi aroma içeren süt ürünleri.
• Hazır soslar, çorbalar ve bulyonlar.
• Bisküvi temelli çikolatalı barlar, marşmelow, sürülebilir çikolatalar ve çeşitli çikolata ürünleri (daima etiketlerini kontrol edin)
• Çeşitli biralar.
• Renkli jöleler, kurutulmuş/işlenmiş yosun, bazı şekerlemeler.

Gördüğünüz gibi, glüten içeren ürünler listesi uzar da gider. Bunun nedeni, şu an tüketmekte olduğumuz birçok besinde un bulunmasıdır. Bu nedenle, herhangi bir ürünü satın almadan önce, paketinde ne yazdığına iyice bakın.

Sonuç olarak, günlük beslenme programınızın bir parçası olarak besinlerde ne olduğuna dikkat etmelisiniz. Bu durum, özellikle çölyak ya da glüten hassasiyetiniz varsa daha da dikkatli olmanızı gerektirir.