Dünya Anti-Doping Ajansı Nedir?

Dünya Anti-Doping Ajansı (WADA) uluslararası bir kurumdur. 1999 yılında kurulan ajansın asıl rolü, sporda uyuşturucu kullanımını önleme çabalarını koordine etmektir. İsviçre’nin Lozan kentinde bulunan ajans şu an yasadışı maddelerin sporda kullanımını gözden geçiriyor.

WADA’nın oluşturulması ve ajansın işlevleri uluslararası parametrelere göre belirlenmiştir. Kurulumundan önce, spor federasyonları ve kurumları doping vakalarını kontrol etmeye çalıştılar, ancak birbirlerinden ayrı bir şekilde bunu yapmışlardır. Şimdi, Dünya Anti-Doping Ajansı, yasadışı maddelerin kullanımı konusunda nihai otoritedir.

Dünya Anti-Doping Ajansı Kökeni

Festina soruşturmasının 1998’deki gelişmesiyle birlikte, Tour de France’ın katılımcı ekiplerinin hemen hepsine karanlık bir gölge düştü.

Kriz bir doping ağını içeriyordu ve başlangıç noktası bisiklet sporuydu. Bu Uluslararası Olimpiyat Komitesini sporda dopingle ilgili bir kural oluşturmaya itti. Bu çabalar Lozan Deklarasyonu ile sonuçlandı.

Bu belge, 10 Kasım 1999’da dopingle mücadele kontrolü için bağımsız uluslararası kuruluşun oluşturulmasını sağlamıştır. WADA tarafından denetlenen ilk Olimpiyat Oyunları, 2000 yılında düzenlenen Sidney Oyunlarıydı.

Doping Kanunu

Doping Kanunu, spor içindeki dopingle mücadele kurallarını ve önlemlerini açıklayan bir belgedir. Dünya Anti-Doping Ajansı tarafından yayınlanan belge ilk olarak 2003 yılında yayınlandı. O zamandan beri düzenli olarak güncellenmektedir.

Doping Kanunu doping önleme testlerini ve laboratuvarlarını düzenler. Ayrıca, etkilenenlerin kişisel mahremiyetini de kapsar.

Temel olarak, bu düzenlemenin işlevi standartları, yaptırımları ve dopingle mücadele kontrolünü birleştirmektir. Spor federasyonları yasaları kabul eder, yerine getirir ve onlara uyum sağlar. Bu, birçok kez çeşitli sporlarda reforma neden olmuştur.

Dünya Anti-Doping Ajansı’nın çalışmaları, spor kurumlarının uyum içinde olmalarını sağlar. Ülkelerin kamu kurumları da bu belgenin düzenlemelerine uymak zorundadır.

Yasaklı maddeler listesi

Yasaklı maddeler listesi, dopingle mücadele kontrolü alanındaki ana düzenlemelerden biridir. Yasaklanan maddeleri ve sporcuların analizini tanımlayan son güncelleme 1 Ocak 2019’da yürürlüğe girdi.

Ayrıca, liste Doping Kanunu güncellemelerine uyumlanır. Örneğin, 2019’da uygulamaya konan düzenlemeler genetik doping ile ilgiliydi.

Dünya Anti-Doping Ajansı Yapısı

Yürütme kurulu, genel kurul, çalışma grupları ve komisyonlar WADA’yı oluşturan ekiplerdir. Sonuçta yasama organı kararları veren organdır. Bu takımı toplamda 38 temsilci oluşturur.

Uygulamada, bu temsilcilerden 18’i spor birliklerinin ve farklı ülkelerin kamu kurumlarının bir parçasıdır. Kalanlar uluslararası spor organizasyonlarındandır. Yürütme komitesinde, takip bilgileri sunan ve oturumları yöneten kişi kuruluşun başkanıdır.

Çalışma komisyonları temalara göre bölünmüştür. Aşağıdaki konuları ele alırlar: finans, eğitim, sağlık ve araştırma.

Sonunda, 14 Mayıs 2019’da, WADA’nın yeni başkanı seçildi. Şu anda başkan, Polonya’daki Turizm ve Spor Bakanı Witold Banka’dır.