Logo image
Logo image

Ekstrem Sporlar: Yasalar ve Düzenlemeler

3 dakika
Ekstrem sporlar genellikle tehlikeyi ve adrenalini seven insanlar tarafından yapılır. Ancak ekstrem sporları düzenleyen yasalar var mı? Bu sporlarla ilgili mevzuat ülkeden ülkeye değişmektedir.
Ekstrem Sporlar: Yasalar ve Düzenlemeler
Son Güncelleme: 22 Aralık, 2019

Ekstrem sporlar genellikle tehlikeyi ve adrenalini seven insanlar tarafından uygulanır. Ancak ekstrem sporları düzenleyen yasalar var mı? Aslında yüzde yüz uygulanabilir mevzuat bulmak çok zor. Mevzuat olmaması halinde yasalar, yönetmelikler, şirketler, ülkeler, dernekler gibi anlaşılması zor birçok faktör dikkate alınır.

Aslında bu alternatif uygulamaların bazıları çoğu kişi tarafından “spor” olarak kabul edilmediğini söyleyebiliriz. Bu konunun karmaşıklığı, her bir yapılan faaliyetin gerçekliğine göre artar.

Örneğin, kaykay 2016 yılında Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından yeni tanındı. Elbette her disiplini uygulayıcıları için geçerli bir düzenlemeye sahip olmak, yapılan disiplinin insanlar tarafından uygun bir spor olarak tanımlanması için çalışmak için önemli bir hedeftir.

Neler spor olarak kabul edilir?

“Spor” kavramı doğa sporlarında uygun bir düzenlemeye karşı birçok engelden ilkidir. Birçok uluslararası kuruluş ve dernek “sporu” düzenlenmiş bir fiziksel aktivite olarak tanımlamaktadır. Avrupa Spor Sözleşmesi, sporun, sporcunun fiziksel ve zihinsel durumunda gelişmelere yol açan aktiviteler olduğunu vurgulamaktadır.

Tabii ki, tüm spor aktiviteleri kurumsallaştırılmak ve düzenlenmek için genellikle çok ağır bir süreçten geçiyor. Ekstrem sporları yapan  insanlar uygulamalarını çok farklı yerlerde ve farklı ekipmanlar kullanarak yaparlar. Bu nedenle geleneksel konseptler, ekstrem sporcuların uygulamalarını düzenlemek için genellikle yetersiz ve eksiktir.

Ekstrem fiziksel aktivite, özellikle popüler doğası gereği takipçileri arasında bir spor olarak kabul edilir. Çoğu zaman ekstrem fiziksel aktiviteler, geleneksel spor kavramlarına, standartlarına ve düzenlemelerine aykırıdır. Bu yüzden bazı özel ve benzersiz tasarlanmış yönetmeliklere ihtiyaçları var.

Ekstrem sporların ilk adımları

Birçok spor hiç bir düzenlemeye sahip olmadan doğar. Daha öncesinde serbest uygulanan bir sporu düzenlerken birçok problem ortaya çıkar. Uygulamalar arasında, uygulandıkları yerlere göre farklılıklar olabilir. Yine de bir sporu kurumsallaştırma ihtiyacı, uygulayanları ulusal dernekler kurmaya teşvik eden şeydir.

Some figure

“Base jumping” gibi uygulamaları incelerken bunu görebiliriz. İspanya’da bunu uygulayan kişileri bir araya getiren İspanyol Base Jump Derneği var. Aynı zamanda bu ulusal dernekler uluslararası etkinlikleri ve yarışmaları organize edip düzenleyenlerdir.

Ekstrem sporlar için çoğu zaman özel şirketler etkinliklere ev sahipliği yaparlar. Bu şirketler her disiplinden müşterileri yönlendirmekten sorumludur. Örneğin paraşütle atlamada çok olur. Her ülkede bu hizmeti sunan tam anlamıyla yüzlerce özel şirket olduğundan, paraşütle atlamayı düzenlemek çok büyük bir zorluktur.

Ekstrem spor şirketleri

Ulusal yasalar genellikle insanların ve tüketicilerin güvenliğine ilişkin belirli protokoller oluşturur. Ekstrem sporlar için güvenlik talepleri genellikle olağanüstü masraflar gerektirir. Özel sağlık sigortasının ödenmesi, eğitimli personel ve güvenlik araçlarının kullanılması önemli bir yatırım anlamına gelir.

Malzeme ve ekipman birçok ekstrem sporda merkezi bir rol oynamaktadır. Genel olarak bu sporların asgari düzenlemesi ekipman ve aksesuarlarla ilgili belirli kuralları belirler. Şirketler söz konusu olduğunda onaylanmış ürünleri kullanmaları ve iyi durumda olmaları gerekir.

Sorumluluk Almak

Bir diğer temel husus ise, kaza durumunda yasal sorumluluğun belirlenmesi ile ilgilidir. Genelde ekstrem spor hizmeti sunan şirketler müşterilerini sorumlu tuttukları sözleşmeleri hazırlar.

Ancak sözleşmeyi imzaladıktan sonra bile tüm sorumluluk müşteride değildir. Bu disiplinlerden kaynaklanan her ölüm veya kaza cezai soruşturma gerektirir.

Dikkate alınması gereken bir başka husus, her ülkenin farklı mevzuatının olmasıdır. Bu nedenle yüksek riskli sporlara teşvik eden ve bunlarla çalışan dernekler ve şirketler, dünya genelinde aynı şekilde çalışmaz. Bir devlet kurumu belli bir bölgede atlamayı yasaklarsa sporcular ve şirketler bunun farkında olmalı ve bu alanda uygulamalarını yapmaktan kaçınmalıdır. Bunlar çevreyi ve bu etkinlikleri uygulayan kişileri korumak için yapılan düzenlemelerdir.

Some figure

Ekstrem sporları düzenleme konusunda göz önünde bulundurulması gereken birçok faktör var. Kuşkusuz, uzmanlar ve hükumetlerin bu tehlikeli uygulamaları uygun şekilde düzenlemek için gidecek çok yolu var.



  • Daniel Arias, Onintza Beldarrain, Erik Frutos, Jon Cerdeira. Deportes de riesgo. Extraído de: http://nagusia.berritzeguneak.net/hizkuntzak/descargas/3htb/3274Urnieta_DEPORTES_DE_RIESGO_gaztelerako_txostena_.pdf
  • José Manuel Aspas. Deportes de aventura, ¿deporte o turismo? Extraído de: https://core.ac.uk/download/pdf/61908303.pdf

This text is provided for informational purposes only and does not replace consultation with a professional. If in doubt, consult your specialist.