Sakatlanma Sonrası İyileşme Süreci
Sporcu olsanız da olmasanız da hayatta bir noktada bir sakatlanma yaşayabilirsiniz. Pek çok farklı sakatlanma türü mevcuttur fakat bunların birçok ortak noktası vardır. Bu yüzden, bugünkü yazımızda bunların neler olduğu ve sakatlanma sonrası iyileşme sürecinde neler yapılması gerektiğinden bahsedeceğiz. Okumaya devam edin ve iyileşmek için neler yapabileceğinizi öğrenin!
Sakatlanma sonrası iyileşme süreci: sakatlanmanın ne olduğunu anlayın
Bir sakatlanma yaşadığınızda tabi ki ilk ve en önemli adım, hangi tür bir sakatlanma yaşadığınızı ve bundan hangi dokuların etkilendiğini tespit etmek için gerekli tüm testleri yaptırmaktır. Bazı durumlarda, ikinci bir doktora daha görünmek dahi faydalı olabilir. Örneğin, yaşadığınız karmaşık bir sakatlanmaysa, ameliyat gerektiren bir durum varsa ya da tehlikeli bir tedavi süreci gerektirecekse farklı bir doktorun da fikrini almanız en iyisi olacaktır.
Her durumda, doktora mutlaka görünmelisiniz. Kendi kendinize “Bunun bir benzeri bir arkadaşımın başına gelmişti onun yaptıklarını yapayım.” ya da “Bunun gibi bir ağrım olmuştu biliyorum ve doktora gitmeme gerek yok.” gibi şeyler düşünmeyin. Çünkü durumunuz arkadaşınızın sakatlığıyla ya da daha önce yaşadığınız deneyimle aynı olmayabilir ve yanlış tedavi uygulamak ya da tedavi uygulamamak, baştaki problemden daha kötü olacak pek çok yeni soruna yol açabilir.
Olumlu düşünün
İyileşme sürecinizi en kötü etkileyecek psikolojik durumlardan birisi, felaket senaryoları kurmak ve olabileceklerin en kötüsünü düşünmektir. Yani böyle yaparak hastalığı gerçekte olduğundan daha kötü zannedebilirsiniz. Ağrınızın hiç geçmeyeceğini, hiç iyileşmeyeceğinizi ya da sakatlanmanızın aslında daha kötü bir hastalığa dönüşeceği gibi olumsuz şeyleri zihninizden uzak tutmanız gereklidir.
Bu düşünme şeklinden kurtulmazsanız, anksiyete ve stres seviyeniz artabilir ve bunun sonucu olarak acıdan kaçınma durumu meydana gelebilir. Acıdan kaçınma durumunda, canınızın acımasından korktuğunuz için hiçbir hareket yapmazsınız ve bu durumu daha da kötü bir hale getirebilir.
Başka bir deyişle, örneğin bir omuz sakatlanması geçiriyorsanız fizyoterapistiniz size omzunuzun hareket becerisini kazanması için günlük hayatınıza normal şekilde devam etmenizi önerebilir. Fakat siz bir kavanoza ulaşmak için üst rafa uzanmak istemeyebilir ya da tişörtünüzü giyerken kolunuzu olabildiğince sabit tutmaya meyilli olabilirsiniz.
Bu gibi durumlarda, tıp uzmanları vücudumuzu olabildiğince normalleşmeye alıştırmak için yapabildiğiniz kadar aktiviteyi yapmanızı önerirler. Eğer kendinizi kısıtlarsanız, iyileşme sürecinizi yavaşlatmaktan başka bir şey yapmamış olursunuz. Belli bir bölgenizi hareket ettirdiğinizde çok acı duyarsanız o bölgeyi hareket ettirmeye henüz hazır olmadığınızı bu şekilde anlayabilirsiniz. Ama bunu denemeden bilemezsiniz, eğer hareket ettirmeyi deneyip yapabildiğinizi görüyorsanız devam edebilirsiniz.
Tüm bu sebeplerden dolayı, iyileşme süreci boyunca olabildiğince olumlu düşünmeye özen göstermelisiniz. Birkaç hafta içinde tamamen iyileşeceğinizi ve tüm bu yaşananların çok yakında birer anı olarak kalacağını unutmayın.
Sakatlanma sonrası iyileşme süreci adımlarını tam olarak uygulayın
Eğer bir kas iskelet sakatlanması yaşıyorsanız, doktorunuz ya da fizyoterapistinizin buna benzer çok sayıda vaka gördüğünü unutmayın. Bu yüzden, bu durumu en iyi şekilde atlatmak için yapılabilecek şeyleri ve iyileşme sürecinin nasıl bir hızda geçeceğini biliyor olacaklardır. Aynı şekilde, eğer size bir ilaç yazıldıysa da tıp uzmanlarının yönlendirmelerine tam olarak uygun şekilde kullanmaya özen göstermeniz en iyisi olacaktır.
Ayrıca, eğer uzmanlar size belli egzersizi günde on kez tekrar etmenizi söylüyorsa mutlaka on kez tekrarlayın. Eğer yapabildiğiniz kadar çok yapmanızın en iyisi olduğunu söylüyorlarsa sınırlarınızı zorlayın ve yapabildiğiniz kadar yapın. İyileşme sürecinin en önemli adımı, hiçbir günü atlamamaktır, aksi halde bu egzersizleri daha uzun süre yapmanız gerekebilir. Doktorunuz size bir şey yapmanızı söylüyorsa, siz bunun gereksiz olduğunu düşünüyorsanız dahi onun mutlaka bir anlamı vardır, bu yüzden mutlaka doktorunuzun önerilerini uygulayın.
Spora geri döndüğünüzde temkinli olmaya devam edin
Doktorunuz spor yapmaya geri dönebileceğinizi söylediğinde de yine de temkinli olmaya devam etmeniz en iyisi olacaktır. Sakatlanma sonrası iyileşme süreci, sakatlanmadan önceki fiziksel durumunuza geri dönmek için de bir süre zaman alabilir. Hareketsiz geçen günlerden sonra hiçbir şey olmamış gibi aynı hareketleri yapamayabileceğiniz için yaptığınız spor dalıyla ilgili temel hareketleri yeniden öğrenmeniz gerekebilir.
Bu yüzden, egzersizin ilk adımlarının üzerinden yeniden geçmeniz ve yoğunluğu aşamalı olarak artırmanız gerekebilir.
Sabırlı olun
Bu son tavsiyemiz, bu yazıdaki pek çok bölümle ilişkili olan bir tavsiye. Eğer iyileşme sürecinin uzun süreceğini biliyorsanız ve egzersiz programınızın aksayacağını öğrendiyseniz bunu kabul etmeniz gereklidir. Kendinizi tekrar sakatlamak ve durumunuzu daha da kötüleştirmek istemiyorsanız sabırlı olmanız ve iyileşmeye yeterli zamanı vermeniz şarttır.
Çok ciddi bir sakatlanma söz konusu değilse, tamamen iyileşeceksinizdir. Sadece, vücudunuzun acıyla savaştığını ve tamamen iyileşmek için yeterli bakıma ihtiyacı olduğunu anlamanız gereklidir. Bu yazıda verdiğimiz tavsiyeleri uyguladığınızda göz açıp kapayana kadar iyileşeceğinize ve hayatınızın normale döneceğine emin olabilirsiniz!
- E. Barral, F. Buonanotte. Catastrofización ante el dolor y abuso de analgésicos en pacientes con migraña crónica. Revista de neurología, Vol. 70, Nº 8, 2020, págs. 282-286
- M. Jiménez. Catastrofización y aceptación: correlación de constructos psicológicos con la percepción del dolor en pacientes con fibromialgia. Trabajo Fin de Grado para la Universidad de Zaragoza, 2012
- T. Fernández y P. Guillén. Criterios para el retorno al deporte después de una lesión. Archivos de Medicina del Deporte; 34(1): 40-44, 2017
This text is provided for informational purposes only and does not replace consultation with a professional. If in doubt, consult your specialist.