Egzersizin Diyabetle İlişkisi: Nasıl Bir Faydası Var?

Fiziksel egzersiz diyabetle başa çıkarken büyük bir yardımcınız olabilir. Ancak rutininizi, diyetinizi ya da genel olarak yaşam tarzınızı değiştirmeden önce bir doktora danışmanın ne kadar önemli olduğunu da unutmayın.

Diyabet, yaygınlık oranı gittikçe artan metabolik bir hastalıktır ve hareketsiz yaşamla da doğru orantılı olarak ilerler. Egzersizin diyabetle ilişkisi hakkında gitgide daha çok bilinçlendiğimiz için, dünyadaki sağlık bakanlıkları artık insanları genç yaştan itibaren fiziksel aktiviteye teşvik etmek için yapılması gerekenlere odaklanmaya başladı.

Diyabet: pankreas

Yemek yediğimiz zaman midemize ulaşan besinler küçük parçalara ayrılacak şekilde sindirilir. Karbonhidratlar sindirilirken glikoz moleküllerine ayrılarak bağırsaklara geçer ve oradan da kana karışır.

Pankreas organının iki işlevi vardır: endokrin ve ekzokrin. Ekzokrin işlevi, bağırsağın ilk bölümünde salgılanan sindirim enzimlerini üretmektir. Bu işlev sindirim sürecinin son derece önemli bir parçasıdır.

Endokrin işlevi ise hormonların, özellikle de insülin ile glukagon hormonlarının üretimini sağlamaktır. İnsülin, kan şekerinin vücuttaki hücrelere gönderilmesinden sorumludur. Gönderilen bu glikoz da enerji üretiminde kullanılır.

Pankreas insülin üretemediği ya da ürettiği insülin yeterli olmadığı zaman diyabet hastalığı baş gösterir. Bunun sonucunda kandaki glikoz düzeyinin yükselmesiyle “yüksek kan şekeri” olarak bildiğimiz durum ortaya çıkar.

Diyabet türleri

Diyabetin birkaç türü bulunur. Bazıları genetiktir ve oldukça nadir görülür. Biz bu yazımızda en yaygın olanlarına yoğunlaşacağız.

• Tip I diyabet: bu diyabet genelde genetiktir. Tip I diyabeti olanlar, pankreası doğuştan insülin üretemediği için hayata diyabet hastası olarak başlar.
• Tip II diyabet: bu versiyonu ise günümüzde gitgide yaygınlaşmaya başladı. Buna genelde kötü yeme alışkanlıklarının yarattığı insülin hassasiyeti sebep olur. Tip II diyabet söz konusu olduğunda vücut insüline karşı direnç kazanır ve en sonunda bu hormonu üreten hücreler kendi kendini yok etmeye başlar. Bu hastaların öncelikli olarak insüline ihtiyacı olmasa da, pankreası zarar görmüşse tedavi rejimine insülin eklemesi gerekir.
• Prediyabet ya da metabolik sendrom: bu bir hastalıktan ziyade klinik bir durumdur. Yüksek LDL kolesterol, trigliserid, yüksek glikoz saklama, egzersize karşı düşük tolerans ve merkezi obezite (kalça, karın ve popo) gibi klinik parametrelerle tanımlanır. Bu durum geri döndürülebilir olsa da, gerekli uygulamalar yapılmazsa tip II diyabete dönüşebilir.

Egzersizin diyabetle ilişkisi: Egzersizin faydaları

Düzenli egzersiz yapmanın diyabetle başa çıkma konusunda çok faydası vardır. Özellikle tip II diyabetin erken evresi ve metabolik sendrom için muhteşem faydalara sahiptir. Egzersiz aynı zamanda tip I diyabeti olan hastalara da iyi gelir.

Düşük glikoz ve insülin seviyesi

Fiziksel egzersiz vücudun glikoz ihtiyacını attırır ve bu artış glikozu en düşük taban seviyesine düşürmeye yardımcı olur. Ayrıca, fiziksel egzersiz yaptığımızda hücreler glikozu insülin olmadan da kullanabilir. Böylece insülin seviyesi düşerek insülin salgılayan pankreas hücrelerinin kendi kendini yok etmesi önlenmiş olur.

Semptomları azaltma

Glikoz seviyesinin alt taban seviyesindeki düşüş diyabet semptomlarını azaltacaktır çünkü yüksek glikoz seviyesi semptomlarla doğrudan bağlantılıdır. Egzersiz yapmak, diyabet semptomlarını azaltmak hatta önlemekte bile yardımcı olabilir.

Fiziksel egzersize olan toleransı arttırmak

Vücudumuz enerji kaynağı olarak glikoz kullanmaya alışıktır. Egzersiz yaptığınızda ise vücudu alternatif enerji kaynakları kullanmaya teşvik etmiş olursunuz. Bütün bunlar sayesinde zamanla fiziksel egzersizleri rahatça yapabilecek hale gelirsiniz.

Estetik görünüm

Diyabet, prediyabet ve tip II diyabet genellikle hareketsiz yaşamla ilişkilendirilir. Hastaların çoğu düşük kas kitlesi ve yüksek yağ oranına sahiptir. Sağlıklı bir diyet uygulamak ve düzenli egzersiz yapmak yukarıda bahsettiğimiz gibi birçok fayda sağlar. Ayrıca dış görünüşünüzde estetik açıdan birkaç ayda bile fark edilir bir gelişme görebilirsiniz.

Egzersiz aynı zamanda vücuttaki yağ oranının düşmesine ve kas kitlesinin artmasına yardımcı olur. Böylece kendinizi daha fit gördüğünüz için daha çekici hissedersiniz.

Bütün bunlar göz önüne alındığında, fiziksel egzersizin bu hastalıkla başa çıkma konusunda ne kadar hayati bir önem taşıdığı çok net bir şekilde görülebilir. İhtiyaçlarınıza yönelik doğru uygulamaları yapmak için sağlık uzmanlarına danışın ve bir egzersiz planı yapın.