Sporda Disiplin Usulleri: İspanya’dan Örnekler
Spor dünyasında disiplin usulleri bir çok tartışmanın konusu. Disiplin cezası uygulaması sorunsalı ve ek olarak yaptırım ve ihlal gibi kavramlar da, kesin bir cevabı verilmeyecek tartışmalar yaratıyor.
Sporda disiplin usullerinin tüm hukuksal ve uygulama boyutunu açıklamak için tek bir paylaşım yeterli olmayacaktır. Bu itirafın ışığında bugün, disiplin uygulamalarının yapısı ve dinamiğinin yanı sıra, yaptırım ve ihlal boyutlarını inceleyeceğiz.
İspanya’da Disiplin Usulleri Nasıl Düzenleniyor?
İspanya’da, oyunun kural ve etiğine karar veren sistemde bazı belirsiz alanlar mevcut. Oyunun sorunsuz ilerlemesi için, disiplin usulleri kendine ait, bağımsız bir alan olarak konumlandırılmıştır.
Disiplin usullerinin günlük hayatımızda da rolü vardır; sivil yönetmelikler ve cezai yaptırımlar, toplumdaki iş ilişkilerinin büyük çoğunluğunu oluşturmaktadır.
Benzer şekilde spor sektöründe de bir yargılama sistemi mevcuttur. Temel taşlarından biri de yetkili birimleri tanımaktır. Bu temel taş, yargısal ve yönetimsel yaptırım sistemini düzenlemeyi ve popülerleştirmeyi amaçlar. Yaptırım sistemi, kural ihlallerine veya sporun temel prensiplerine aykırı davranışları hedef almayı amaçlar.
Bu bağlamda, spor dalından dalına değişkenlik gösterdiği için, oyunun veya müsabakanın kurallarının farklılaştırılması çok kritiktir. Diğer yandan, tüm profesyonel spor dallarında erdemli davranış olarak kabul edilen mihenk taşları da vardır.
Ek olarak, sporda disiplin cezalarını düzenleyen madde 1990 İspanyol Spor Kanununda belirtilmiştir. Biraz daha detay vermek gerekirse; 6. maddenin 73. bendindedir.
Ayrıca maddenin yürürlüğe girmesinden iki sene sonra çıkan “resmi Kararname 1591/1992” önceki maddenin kapsamını sporda disiplin cezası hususunda genişletmiştir.
Spor Yetkili Makamına Bağlı Organizasyonlar
Yukarıda tartıştığımız kanunlar, disiplin cezalarının yönetimsel çerçevede verilmesini kararlaştırmıştır. Bu bağlamda kural ihlali yapan atletler yönetimsel çerçevede cezalandırılır.
Bu süreçte yetkili makam, ihlalin doğasına göre bir yaptırım uygular. Süreç boyunca sporun güncel ve genel kurallarına danışılır.
Disiplin yetkisi bulunan organizasyon – ki genelde Disiplin kurulları olarak adlandırılır – sporda adaletin sağlanmasından sorumludur. Ek olarak disiplin usullerini de uygulamakla yükümlüdürler.
Ama her ülkenin spor dalında kendi yaptırım ve disiplin sistemi vardır. Özel organizasyonlar bu sistemleri analiz edip, yönetip, yaptırım uygulamak için kullanır. İspanya’da bu yetkiyi elinde bulunduran yapı “İspanya Kraliyet Futbol Federasyonu”dur.
Ayrıca, rekabet kurulu, temyiz kurulu ve hakimler, disiplin cezalarını uygularlar. Bu yapılar uygulamalarının temelini “İspanya Kraliyet Futbol Federasyonu Genel Yönetmelik ve Disiplin Kodundan” alırlar.
Disiplin usulleri: İhlaller ve yaptırımlar
İhlaller, oyun veya müsabakanın var olan kurallarını çiğneyen hareketlerdir. Benzeri bir şekilde, profesyonel sporcu ile özdeşleşmeyecek ve etik olmayan hareketler de buna dahildir.
Diğer yandan, yaptırımlar bir kural ihlaline bağlı cezalar olarak karşımıza çıkar. Para cezaları, askıya alma, geçici veya kalıcı uzaklaştırma bunlarda bazılarıdır.
Yetkililer yaptırım uygulamadan önce, ihlale yönelik araştırma ve analizi bitirmeyi beklerler.
Tekrar örnek olarak futbola bakalım. Hakemler, davranış kusurlarına ek olarak, bir takımın ihlal yapıp yapmadığının da kararını vermekle yükümlüdür.
Maç sonrasında suçlayan taraf, yaşanan ihlal ile ilgili bir tutanak hazırlar. Bu tutanak gerekli analiz ve araştırmalardan sonra yaptırım kararı verecek olan rekabet kuruluna gelir. İspanya Kraliyet Futbol federasyonun hükümlerine dayanarak, bahsi geçen takım ve oyuncuya uygun yaptırım cezası uygulanır.
Takiben, futbol takımları kararı temyiz kuruluna götürebilir. Bu noktada olay tekrardan incelemeye tabiidir. Bu örnek sporda disiplin usullerinin nasıl işlediğine dair sadece küçük bir örnektir.
- Código Disciplinario de la Real Federación Española de Fútbol. Extraído de: https://www.rfef.es/sites/default/files/pdf/CODIGO-DISCIPLINARIO-TEMPORADA-2014-2015-(enero-15).pdf
- Real Decreto 1591/1992, de 23 de diciembre, sobre Disciplina Deportiva. Extraído de: https://www.boe.es/buscar/doc.php?id=BOE-A-1993-4678
- Ley del deporte: https://www.boe.es/buscar/pdf/1990/BOE-A-1990-25037-consolidado.pdf
This text is provided for informational purposes only and does not replace consultation with a professional. If in doubt, consult your specialist.